Uraz jest najczęstszym czynnikiem uszkodzenia narządu ruchu, który wpływa negatywnie na biomechanikę uszkodzonej okolicy ciała oraz może być pośrednią przyczyną powstania patologii w odrębnych częściach układu ruchu. Głównym czynnikiem urazogennym w życiu codziennym jest uraz mechaniczny spowodowany przykładowo uderzeniem, upadkiem lub niewłaściwym stąpnięciem. Ze względu na rodzaj, stopień i poziom uszkodzenia narządu ruchu można wymienić cztery typy uszkodzeń: stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia i złamania.
Najmniej inwazyjne oraz najbardziej powierzchowne jest stłuczenie, które obejmuje jedynie tkanki miękkie(mięśnie, ścięgna, więzadła, struktury nerwowe). Skręcenia (uszkodzenie torebki stawowej i więzadeł) i zwichnięcia (przerwanie łączności kości współtworzących staw) tyczą się stawu lecz bardzo rzadko wymagają interwencji chirurgicznej. Jedynie zwichnięcie często wymaga interwencji lekarskiej w postaci repozycji stawu. Proces gojenia wymienionych urazów przebiega zazwyczaj bez komplikacji, wymaga odciążenia, schładzania w fazie ostrej oraz stosowaniu fizjoterapii w celu uzyskania jak najlepszej regeneracji. W przypadku złamań (przerwanie ciągłości kości) często konieczna jest interwencja chirurgiczna. Należy zwrócić uwagę aby uszkodzenie zostało właściwie wyleczone a następnie poddane kompleksowej rehabilitacji aby nie doszło do wtórnych problemów. W sytuacjach zaniedbania lub braku fizjoterapii może dojść do przewlekłych powikłań(zwapnienia, skostnienia, zwyrodnienia stawów)
W wymienionych przypadkach za wyjątkiem urazów złamaniowych stosuje się zasadę postępowania P.R.I.C.E:
- P - Ochrona (protection) - Część ciała, która została uszkodzona powinna być unieruchomiona w celu zapobiegania kolejnym uszkodzeniom.
- R- Odpoczynek (rest) - Po unieruchomieniu uszkodzona okolica powinna być odciążona oraz nie poddawana ruchom aby proces gojenia był nieprzerwalny.
- I - Lód (ice) - Chłodzenie stawu powinno nastąpić natychmiast po uszkodzeniu i być kontynuowane co 2 godziny po 15 minut. Najlepszy sposobem jest stosowanie okładów lodowych. Głównym zadaniem chłodzenia jest działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwdziałanie obrzękom oraz przyspieszenie regeneracji. Nie zaleca się przykładania lodu bezpośrednio na uszkodzony obszar, okład należy umieszczać na materiał (bandaż, szmatka)
- C- Ucisk (compression) - Ucisk zapobiega powstawaniu obrzękom, zaleca się bandażowanie w kierunku serca. Najlepszy w zastosowaniu jest bandaż elastyczny.
- E- Uniesienie (elevation) - Uniesienie również ma za zadanie przeciwdziałać obrzękom oraz sprzyja działaniu przeciwzapalnemu. Zaleca się uniesienie uszkodzonej okolicy ciała(zazwyczaj kończynę) nad poziom serca aby ułatwić odpływ krwi.
Od pewnego czasu zasadę P.R.I.C.E coraz częściej zastępuje się jej zmodyfikowanemu protokołowi. Modyfikacja jest bardzo istotna i przydatna w procesie rehabilitacji. Otóż dokonano zamiany R (rest) na OL (optimal loading) = P.O.L.I.C.E czyli odpoczynek został zastąpiony optymalnym obciążeniem. Protokół został wprowadzony ponieważ stwierdzono, iż długotrwałe unieruchomienie sprzyja powstawaniu zrostów okołostawowych, zanikowi mięśniowemu oraz pogorszeniu kontroli oraz równowagi mięśniowej. Zabronione są intensywne wysiłki lecz umiarkowana codzienna aktywność jest wręcz zalecana.
Zasada P.O.L.I.C.E nie ma zastosowania w urazach, które kwalifikują sie do zabiegu chirurgicznego np. złamania lub całkowite zerwania ścięgien.
